Վանի թագավորություն | առաջադրանքներ

1-Վանի թագավորության որ արքայի օրոք է թագավորությունն ունեցել տարածքային ամենամեծ աճը։ Նշեք այդ սահմանները։

Սարդուրի II-ի օրոք: Ստեղծվել է հզոր տերություն չորս ծովերի միջև։ Հյուսիսում հասնում էր Սև ծով, հյուսիս—արևելքում՝ Կուր գետ, արևելքում՝ Կասպից ծով, արևմուտքում՝ Փոքր Ասիայի կենտրոնական շրջան, հարավում՝ Պարսից ծոց, և հարավ արևմուտքում՝ Միջերկրական ծով։

2-Ի՞նչ իրադարձություններ տեղի ունեցան մ․թ․ա․ 743 և 735 թվականներին։

Ք․ա․ 743թ․ Թիգլաթպալասար 3-րդը կասեցրեց Եփրատի հովտով դեպի Բաբելոն շարժվող հայկական զորքերը։ 8 տարի անց՝ Ք․ա․ 735թ․ Թիգլաթպալասար 3-րդը արշավանքներ ձեռնարկեց դեպի Տուշպա։ Նա չկարողցավ գրավել մայրաքաղաքը, բայց վերականգնեց իր հին դիրքերը՝ կրկին դառնալով Վանի տերության գլխավոր մրցակից Առաջավոր Ասիայում։

3-Նկարագրե՛ք Ռուսա I-ի կատարած արշավանքները։

Ռուսան I-ը (Ք․ա․ 735 մոտ 710-ական թթ․): Նա արշավանքներ ձեռնարկեց դեպի Սևանա լճի ավազան և վերակառուցեց 2 խոշոր ամրոցներ, անվանակոչելով Խալդի և Թեյշեբա գերագույն աստվածների անուններով։ Ռուսա I-ը գահընկեց արեց Արդիդնի—Մուսասիրի իշխանությանը տիրացած ասուրամետ դրածոյին և գահին վերահաստատեց իր վստահելի կառավարչին։ Ալդի—Մուսասիրին Խալդիի պաշտամունքի գլխավոր կենտրոնն էր և նրա սրբազան քաղաքը։ Ք․ա․ 719 թ․ Ռուսա I-ը հարավային արշավանքներ կազմակերպեց Ասորեստանի նոր արքա Սարգոն 2-րդի դեմ և հաղթանակ տարավ։ Ռուսա I-ը արշավեց դեպի արևելք՝ նվաճելով մինչը Կասպից ծով ընկած նոր տարածքներ։

4- Ինչու՞ Ռուսա I-ի բանակաը մ․թ․ա․ 716 թվականին անհաջողություն կրեց, ի՞նչպիսի հետևանքներ ունեցավ պարտությունը։

Ք․ա․ 716 թ․ աշնանը հյուսիսում անակնկալ հայտնվեցին քոչվոր կիմերների ցեղերը և սկսեցին ապաստակել երկրի սահմանները։ Վանի թագավորությունը հայտնվեց երկու թշնամիների օղակում, այդ պատճառով Ռուսա I-ը անհաջողություններ կրեց։ Օգտվելով այս ամենից՝ Սարգոն II-ը Ք․ա․ 714 թ․ գարնանը արշավանքներ կազմակերպեց Վանի թագավորության դեմ, բայց մեծ հաջողություններ չունեցավ։ Վերադարձին մտնելով Արդին—Մուսասիր, թալանեց Խալդիի գլախավոր տաճարը։ Այս քայլը սրբապղծություն էր։ Արդին—Մուսասիրին բաց սրբավայր էր, որտեղ պաշտամունքի էին գալիս նաև ասորեստանցիները։ Շուտով Ռուսա I-ին հաջողվում է հետ նվաճել Արդին—Մուսասիրը։ Արդյունքում՝ Ք․ա․ 743-713 թթ․ մղած երեսնամյա պայքարի արդյունքում Ասորեստանը վերականգնում է իր դիրքերը և կրկին դառնում Առաջավոր Ասիայի գերտերություններից մեկը։