Դաս 8. (01․11- 05․11)
(Կրկնում ենք դաս 7-ի հարցերը)
§11.Էլեկտրական լարում: Վոլտաչափ:
§12.Էլեկտրական դիմադրություն: Օհմի օրենքը շղթայի տեղամասի համար:
Առաջադրվող հարցեր՝
• Էներգիայի ինչ փոխակերպումներ են տեղի ունենում էլեկտրական փակ շղթայում:
•
• Էլեկտրական փակ շղթայում տեղի է ունենում էլեկտրական էներգիայի փոխակերպում, հոսանքի ազդեցությամբ, այլ էներգիայի՝ ներքին, մեղանիկական, քիմիական և այլն:
•

• Ինչ է հոսանքի աշխատանքը:
•
• Էլեկտրական հոսանքն օժտված է էներգիայով, որի հաշվին նա կարող է աշխատանք կատարել: Հոսանքի կատարած աշխատանքի շնորհիվ էլեկտրական էներգիան փոխակերպվում է էներգիայի այլ տեսակների:
•
• Որ ֆիզիկական մեծությունն են անվանում էլեկտրական լարում: Գրեք բանաձևը:
•
• Լարում անվանում են այն ֆիզիկական մեծությունը, որը բնութագրում է էլեկտրական դաշտը փակ էլեկտրական շղթայի հաղորդչում և հավասար է այդ դաշտի կատարած աշխատանքի հարաբերությանը հաղորդչով տեղափոխված լիցքի քանակին:
U=A/q
• Ինչպես է սահմանվում լարման միավորը՝ վոլտը: Լարման ինչ միավորներ են գործածական:
•
• Մեկ Վոլտն այն լարումն , որի դեպքում շղթայի տվյալ տեղամասով մեկ կուլոն լեցք տեղափոխվելիս էլեկտրական դաշտը կատարում է մեկ ջոուլ աշխատանք:
•
• կիլովոլտ, մեգավոլտ, միլիվոլտ
•
• Որ էլեկտրական սարքն են անվանում վոլտաչափ:
•
• Շղթայի որևէ տեղամասի լարումը չափելու համար օգտագործվող սարքը կոչվում է վոլտաչափ:
•
• Շղթայի տարրերի որ միացումն են անվանում զուգահեռ: Ինչպես է վոլտաչափը միացվում շղթայի հետազոտվող տեղամասին:
•
• Երբ էլեկտրական սարքի սեղմակներից մեկը միացվում է շղթայի տեղամասի այն ծայրին, իսկ երկրորդը՝ մյուս, ապա այդպիսի միացումն անվանում են զուգահեռ: Հետևաբար՝ վոլտաչափը շղթայի հետազոտվող տեղամասին միացվում է զուգահեռ:
•
• Ինչպես են կապված տրված հաղորդչում հոսանքի ուժի և լարման արժեքները:
•
• Տրված հաղորդչում հոսանքի ուժն ուղիղ համեմատական է լարմանը: Հետևաբար՝ լարման և հոսանքի ուժի U/I հարաբերությունը կախված չէ ո՛չ լարումից և ո՛չ էլ հոսանքի ուժից:
•
• Ինչպես է սահմանվում հաղորդչի էլեկտրական դիմադրությունը:
•
• Էլեկտրական հոսանքի նկատմամբ հաղորդչի հակազդեցությունը բնութագրող ֆիզիկական մեծությունը կոչվում է հաղորդչի էլեկտրական դիմադրություն:
•
• Ինչպիսին է տարբեր հաղորդիչներում հոսանքի ուժի արժեքների և այդ հաղորդիչների դիմադրությունների կապը նույն լարման դեպքում:
•
• Տարբեր հաղորդիչների համար այդ (հոսանքի ուժի և դիմադրության) կապը հակադարձ համեմատական է, որքան մեծ է դիմադրությունը այնքան ավելի փոքր է հոսաանքի ուժը: Հաղորդչում լարման և հոսանքի ուժի հարաբերությունը որոշվում է միայն հաղորդչի հատկություններով:
•
• Ինչպես է սահմանվում հաղորդչի էլեկտրական դիմադրության միավորը՝ օհմ—ը:
•
• Մեկ օհմն այն հաղորդչի դիմադրությունն է, որտեղ հոսանքի ուժը հավասար է մեկ ամպերի, երբ նար ծայրերին կիրառված է մեկ վոլտ լարում:
•
• Ձևակերպեք Օհմ—ի օրենքը: Գրեք բանաձևը՝ հոսանքի ուժի, լարման:
Շղթայի տեղամասում հոսանքի ուժն ուղիղ համեմատական է տեղամասի ծայրերին կիրառված լարմանը և հակադարձ համեմատական այդ տեղամասի դիմադրությանը:
I =U/R ; U=RI